Η γλώσσα είναι η έκφραση της ανθρώπινης επικοινωνίας με την οποία μπορούμε να μοιραστούμε ιδέες, πληροφορίες, συναισθήματα και απόψεις. Τις βασικές αρχές της χρήσης και της παραγωγής της γλώσσας τις κατακτούμε αυθόρμητα κατά την διάρκεια της προσχολικής μας ηλικίας χωρίς να χρειαστούμε ισχυρή καθοδήγηση ή «διδασκαλία» από κάποιον ενήλικα. Παρόλα αυτά σε ορισμένες περιπτώσεις παρατηρούμε μία καθυστέρηση ή δυσκολία στην ανάπτυξη των δεξιοτήτων της γλώσσας και της ομιλίας.
Σαν γονιός πολλές φορές είναι δύσκολο να εντοπίσουμε και να αποδεχτούμε πως το παιδί μας μπορεί να αντιμετωπίζει κάποια δυσκολία στην ανάπτυξη της γλώσσας και της ομιλίας του, όμως η έγκαιρη παρέμβαση μπορεί να μειώσει σημαντικά την διάρκεια ενός θεραπευτικού προγράμματος αλλά και να προλάβει τυχόν μαθησιακές δυσκολίες που θα εκδηλωθούν στο μέλλον.
Πως όμως θα αναγνωρίσουμε τα σημάδια εκείνα που θα μας οδηγήσουν στην αναζήτηση μιας λογοθεραπευτικής αξιολόγησης;
Ένα παιδί ανάλογα με την ηλικία του θα πρέπει να έχει επιτύχει και κάποια αναπτυξιακά ορόσημα στον τομέα της γλώσσας και της ομιλίας του, καθώς και στην ανάπτυξη των μη λεκτικών στοιχείων που συμβάλλουν στην επικοινωνία του με τους άλλους.
- Στους 6 μήνες θα πρέπει να ανταποκρίνεται στο όνομά του, να αναγνωρίζει ήχους (όπως τις φωνές των γονιών του), να χαμογελάει όταν του μιλάνε, να παράγει τους δικούς του ήχους (αγκού)
- Στον έναν χρόνο να λέει «Μπαμπά» και «Μαμά», να απαντά σε απλά λεκτικά αιτήματα, να ανταποκρίνεται στο «όχι» και να χρησιμοποιεί επιφωνήματα όπως το “οοο”, έχει εκφραστικό λεξιλόγιο 1 – 3 λέξεων και Κατανοεί απλές εντολές (2-3 λέξεων)
- Στους 18 με 24 μήνες να καταλαβαίνει προτάσεις και να χρησιμοποιεί απλές φράσεις,, καθώς και να επαναλαμβάνει λέξεις που ακούει σε συνομιλίες. Έχει εκφραστικό λεξιλόγιο από 3 έως 20 ή περισσότερες λέξεις (κυρίως ουσιαστικά) και ταυτόχρονα χρησιμοποιεί χειρονομίες κατά την ομιλία του.
- Τεσσάρων ετών το παιδί θα πρέπει να κατανοεί τις έννοιες «ίδιο» και «διαφορετικό», να μιλάει με προτάσεις που αποτελούνται από πέντε λέξεις και να εξιστορεί μέρος μιας ιστορίας, ρωτάει και απαντάει σε απλές ερωτήσεις (ποιος, τι, που, γιατί)
- Έως τα 5 του χρόνια θα πρέπει να μπορεί να λέει ιστορίες καθώς και να χρησιμοποιεί προτάσεις άνω των πέντε λέξεων, να ρωτά για ορισμούς λέξεων, να μιλάει σχετικά με εμπειρίες στο σχολείο, σε σπίτια φίλων κτλ., χρησιμοποιεί κτητικές αντωνυμίες, μέλλοντα χρόνο ενώ είναι και σε θέση να κάνει χιούμορ.
