Μια πολύ συχνή ανησυχία των γονέων είναι πότε το παιδί τους θα πρέπει να αρχίσει να λέει τις πρώτες του κουβέντες. Η ανησυχία αυτή μάλιστα εντείνεται, όταν βλέπουν παιδάκια παρόμοιας ή και μικρότερης ηλικίας να έχουν ήδη μιλήσει.
Ωστόσο, κάθε παιδί είναι ξεχωριστό και έχει τους δικούς του ρυθμούς ανάπτυξης. Για το λόγο αυτό, δεν θα πρέπει να το συγκρίνουμε με συνομηλίκους του, αγχώνοντας έτσι το ίδιο αλλά και τους εαυτούς μας. Παρόλα αυτά, υπάρχουν αναπτυξιακά ορόσημα σύμφωνα με τα οποία μπορούμε να υπολογίσουμε σε ποιά ηλικία περίπου αναμένουμε να ακούσουμε τις πρώτες του κουβεντούλες. Δηλαδή, στο 1ο έτος περίπου της ηλικίας του, περιμένουμε να πει τις πρώτες λέξεις, στο 2ο έτος να αρχίσει να χρησιμοποιεί φρασούλες 2-3 λέξεων και έπειτα αρχίζει μια έκρηξη λεξιλογίου.
Συμβουλές προς τους γονείς:
Αν το παιδάκι σας είναι κοντά στο 2ο έτος της ηλικίας του και δεν έχει μιλήσει μπορείτε να ακολουθήσετε τις παρακάτω προτάσεις με στόχο την ενίσχυση της λεκτικής του συμπεριφοράς:
- Περάστε πολύ χρόνο με το παιδί σας παίζοντας μαζί του με παιχνίδια του ενδιαφέροντός του. Έρευνες έχουν δείξει ότι ο χρόνος μπροστά από οθόνες είναι ένας παράγοντας καθυστέρησης της ομιλίας, οπότε περιορίστε αυτό το χρόνο όσο το δυνατόν περισσότερο.
- Κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού, χρησιμοποιείστε λίγα παιχνίδια ή αντικείμενα και καθώς παίζεται με αυτά ονοματίστε τα. Μην επιμείνετε πολλές φορές στο να τα κατονομάσει γιατί μπορεί να του δημιουργήσετε αίσθημα δυσφορίας ή πίεσης. Σημαντικό μυστικό είναι να απολαύσετε κι εσείς το παιχνίδι μαζί του.
- Μάθετέ του παιδικά τραγουδάκια. Ξεκινήστε να μαθαίνετε εύκολα παιδικά τραγούδια και εν καιρώ αφήστε το παιδί σας να συμπληρώνει την φράση του τραγουδιού. Χρησιμοποιείστε ενισχυτικά χειρονομίες ή αντικείμενα, προσπαθώντας να οπτικοποιήσετε όσο γίνεται το τραγούδι.
- Δείξτε του το περιβάλλον. Πολλά πράγματα για εμάς τους ενήλικες είναι δεδομένα όμως για τα μικρά μας δεν είναι. Ονοματίστε απλά καθημερινά αντικείμενα, φρούτα, ζώα. Πάρτε το μαζί σας στο σούπερ μάρκετ και ανακαλύψτε το μανάβικο, πηγαίνετε σε ζωολογικό κήπο και δείτε από κοντά τα ζώα κ.α
- Μη το διευκολύνετε. Συνήθως οι μανούλες γνωρίζουν με ένα απλό νεύμα ή την παραμικρή κίνηση τις ανάγκες των μικρών τους. Μην τα δίνετε όλα αμέσως. Ζητήστε να σας ονομάσει τι θέλει, δείξτε κάτι άλλο με σκοπό να σας καθοδηγήσει στο αντικείμενο του ενδιαφέροντός του. Ενθαρρύνετε και επιβραβεύστε κάθε προσπάθεια του να προσεγγίσει λεκτικά την λέξη στόχο.
- Αν κάτι το πει λάθος, μην το διορθώσετε, απλά επαναλάβετε αυτό που είπε με την σωστή παραγωγή του.
- Θυμηθείτε να μιλάτε πάντα αργά και καθαρά, χωρίς πολύ μεγάλες προτάσεις αποφεύγοντας τις “μωρουδιακές” λέξεις.
Σε κάθε περίπτωση, πολύ σημαντικός είναι και ένας ακοολογικός έλεγχος ώστε να αποκλειστεί η πιθανότητα η καθυστέρηση της ομιλίας να οφείλεται σε έλλειμμα ακοής. Έπειτα, αν μέχρι τα 3 έτη συνεχιστεί η καθυστέρηση αυτή, απευθυνθείτε σε κάποιον ειδικό.